تهیه و سرو یخ در کافه ها، رستوران ها، هتل ها و تالار های پذیرایی ممکن است ساده به نظر برسد ولی صنعت خدمات غذایی و خدمات پذیرایی زمان زیادی را صرف فکر کردن در مورد تامین یخ و تجهیزات دستگاه های یخساز می‌کنند. علاوه بر کیفیت قطعات و تکنولوژی به کار رفته در دستگاه های یخساز صنعتی، یکی از مهم ترین سوالات این است که آب مناسب برای تولید یخ چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ به همین دلیل در این نوشته سعی داریم به صورت تخصصی ویژگی های آب مناسب برای تولید یخ در یخسازهای صنعتی و آسیب های ناشی از ورود آب نا مناسب به یخساز ها را بررسی کنیم.
گوگرد، آهن، کلر و سایر آلاینده‌های موجود در آب می توانند طعم و بوی ناخوشایندی به یخ منتقل کرده و در نتیجه طعم نوشیدنی‌هایی که یخ در آنها استفاده می‌شود را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر این آب بی کیفیت می‌تواند عمر قطعات دستگاه یخساز را کم و مدت زمان ماندن دستگاه برای تعمیر و نگهداری را افزایش دهد، و هر دوی این عوامل هزینه‌های اضافی را به یک صنعت با حاشیه سود متوسط یا پایین را تحمیل می کند.
آلاینده های رایج آب را بیشتر بشناسیم:
یخ از 100% آب تشکیل شده است، اما خود آب فقط H2o نیست. آب یک حلال طبیعی است که تمامی ذراتی را که در تماس با آن قرار می گیرد در خود حل می کند و این ذرات می توانند، مواد شیمیایی و آلاینده‌هایی باشند که بر کیفیت یخ، طعم یخ، قوام یخ و عملکرد تجهیزات یخساز صنعتی اثر گذار باشند.
برای تعیین کیفیت آب و ویژگی های آب مناسب برای تولید یخ در یخسازهای صنعتی، در قدم اول باید شاخص TDS را تعریف کنیم. طبق استاندارد های تعریف شده برای کیفیت آب، ترکیبی از تمام مواد آلی و معدنی محلول در آب، از جمله مواد معدنی، نمک ها، فلزات و سایر ذرات به عنوان شاخص TDS تعریف می شود. به همین دلیل عدد های بالای TDS آب ورودی به دستگاه یخساز، باعث کدر شدن یخ و طعم ناخوشایند آن می شود.
در اندازه گیری شاخص TDS چه چیزهایی اندازه گیری می شود؟
رسوب های آهکی: رایج ترین و پر هزینه ترین مشکل مربوط به آب در دستگاه های یخساز تشکیل رسوب آهکی بر روی قطعات آن است. رسوب های آهکی از یون های کلسیم و منیزیم محلول در آب تشکیل شده است. این مواد معدنی سخت، همراه با سایر جامدات محلول در آب، در طی فرآیندی که در دستگاه های یخساز برای انجماد آب انجام می شود از محلول آب خارج شده و لایه‌ای سنگ مانند را بر روی قطعات ایجاد می‌کنند که عملکرد دستگاه یخساز و مدت زمانی که دستگاه نیاز به سرویس داشته باشد را کاهش می دهد. علاوه بر این رسوبات، زنگ زدگی قطعات یخساز و سایر ذرات کاتالیزوری برای تجمع رسوب و سایش و پارگی تجهیزات نیز بی تاثیر نیست.
کلر: وجود مقدار بیش از اندازه کلر نیز در حالی که آب را برای نوشیدن بی خطر می کند، به خوردگی تجهیزات دستگاه یخساز کمک می کند و همچنین می تواند طعم و بوی بدی به یخ بدهد.
آهن: آهن موجود در آب مورد استفاده در دستگاه های یخ ساز علاوه بر اینکه طعم فلزی ناخوشایندی به آب می دهد، زمان خوردگی و زنگ زدگی قطعات را کوتاه تر می کند.
خاصیت قلیایی آب: خاصیت قلیایی آب ظرفیت آب برای خنثی کردن اسید است. خاصیت قلیایی بالا می تواند نشان دهنده افزایش احتمال تشکیل رسوب مواد معدنی سخت باشد، و خاصیت قلیایی بسیار پایین نیز نشان احتمال زنگ زدگی قطعات را بالا می برد.
کلریدها: وجود کلرید ها یعنی یون های کلرید حتی در سطوح پایین نیز می توانند به لایه های غیرفعال فولاد و استیل ضد زنگ نفوذ کنند و باعث خوردگی شوند.
لجن: مخمرها و کپک های طبیعی از ترکیب آب و هوا به وجود می آیند. مخلوط لجن تولید شده می تواند به سرعت منبسط شود و باعث از دست دادن عملکرد دستگاه، کاهش کارایی و یا خرابی تجهیزات و آلودگی یخ های تولید شده شود.
با کیفیت ترین آب برای تولید یخ در یخساز های صنعتی باید چه شاخص هایی داشته باشد؟
بدون شک، خواص شیمیایی و فیزیکی آب تاثیر زیادی بر روی کیفیت یخ تولید شده و تجهیزات دستگاه یخساز صنعتی دارد. به منظور سادگی، در زیر پارامترهای بهینه سازی شده برای به حداکثر رساندن کیفیت یخ و کاهش مشکلات به وجود آمده برای قطعات دستگاه یخساز آورده شده است:
سختی آب کمتر از 85 ppm
خاصیت قلیایی آب کمتر از 50 ppm
مقدار کلر محلول در آب کمتر از 0.05 ppm
آهن محلول در آب کم تر از 0.25 ppm
pH آب بین 6.8 تا 7.4
کلریدها حداکثر 80ppm
و در نهایت شاخص TDS بین 70 تا 200 ppm
بهترین راه حل برای جلوگیری از آسیب دیدن قطعات یخساز صنعتی چیست؟
تمامی سطوح بدنه یخساز صنعتی می بایست به صورت کامل از ورق های استیل نگیر ساخته شوند و به همین دلیل از خوردگی و زنگ زدگی اجزای تشکیل دهنده یخساز جلوگیری می شود. علاوه بر این برخی از یخساز ها دارای سیستم رسوب گیر هستند. در حقیقت مکانیزم عملکرد سیستم های رسوب گیر به این صورت است که پس از رسیدن فرآیند مرحله دیفراست و یا پایان سیکل یخ اندازی، آب داخل وان یخساز توسط پمپ دوم یا پمپ تخلیه، خالی شده و آب جدید وارد دستگاه می شود، در حقیقت با انجام این فرآیند آب یخساز ساکن نمی ماند و از تشکیل رسوب بر روی اجزای دستگاه یخساز جلوگیری می شود.
صنایع برودتی آندرانیک بزرگ ترین تولید کننده یخساز های صنعتی در ایران است.
بیش از 30 سال تجربه و تولید بیش از هزار دستگاه یخساز صنعتی در سال مانند انواع یخساز های یخ مکعبی، یخ پولکی یا برفکساز، یخ خرد و انواع آبسردکن های صنعتی در ظرفیت های متفاوت و مطابق با ظرفیت مورد نیاز مشتری و بهره گیری از بزرگ ترین خدمات سرویس و نگهداری دستگاه های یخساز در تمامی استان ها و شهر های ایران، آندرانیک را به یکی از محبوب ترین و بزرگ ترین تولید کنندگان صنایع برودتی صنعتی تبدیل کرده است.
یخساز های صنعتی آندرانیک به منظور جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی به صورت کامل از با کیفیت ترین ورق های استیل نگیر ساخته می شوند. سیستم رسوب گیر منحصر بفرد و استفاده از برد های الکترونیکی و مکانیکی بر اساس نیاز مشتری از دیگر ویژگی های منحصر بفرد یخساز های آندارنیک می باشد.
در یخساز های ظرفیت بالای آندرانیک، دستگاه هایی با ظرفیت تولید 400 و 500 کیلوگرم یخ مکعبی در ساعت، از دو سیستم کاملا مجزا در یک بدنه استفاده می شود که هر کدام از این سیستم ها علاوه بر امکان استفاده همزمان، امکان استفاده به صورت مستقل را نیز دارند.
